ارزیابی میزان عوارض و مرگ ومیرناشی ازعمل باي پس کرونر

Transcription

1 3 2 1* مجید حسن زاده عبدالرضا سبزواري محمد واحدیان 1 -نویسنده مسو ول: مربی عضو هیي ت علمی گروه پرستاري دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه تربت حیدریه ایران آدرس: دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه گروه پرستاري تلفن: نمابر: پست الکترونیکی: M_Hassanzadeh T@yahoo.com 2- متخصص جراحی قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی مشهد 3- متخصص بیهوشی دانشکده علوم پزشکی تربت حیدریه چکیده زمینه و هدف: افزایش بیماریهاي عروقی کرونر باعث شده استفاده از عمل جراحی باي پس کرونر به عنوان یکی از مو ثر ترین روش هاي درمانی محسوب گردد. با توجه به اینکه هر اقدام درمانی ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد لذا مطالعه اي با هدف تعیین میزان عوارض بعد از عمل جراحی شده است. 1 CABG در بیمارستان موسی بن جعفر مشهد طی 10 سال کار روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی انجام شده تمامی بیمارانی که طی 10 سال ( ) تحت عمل جراحی قرار گرفته اند پرونده شان مورده ارزیابی قرار گرفته است و عوارضی همچون مرگ و میر خونریزي بعد از عمل عوارض مغزي نارسایی قلبی انفارکتوس قلبی آریتمی ایست قلبی عوارض ریوي و... مورد مطالعه قرار گرفت داده هاي جمع آوري شده باتوجه به اهداف پژوهش به کمک ازمون هاي آماري مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین سنی بیماران تحت عمل جراحی 56/6±10/2CABG سال بوده که اکثر آنها ) %72) مذکر بودند. بیشترین عوارض مربوط به آریتمی هاي قلبی (فیبریلاسیون دهلیزي) % 31/6 بعد از عمل جراحی و کمترین میزان %0/3 مربوط به ترومبوز و ریدهاي عمقی بوده و میزان مرگ و میر در نمونه هاي مورد مطالعه 1/6 %گزارش شده بود نتیجه گیري: جراحی باي پس کرونر یکی از مناسب ترین و در واقع گزینه نهایی براي درمان بیماري شریان کرونر در بسیاري از موارد محسوب می گردد ولی این روش می تواند مانند سایر اقدامات درمانی تهاجمی عوارضی را در پی داشته باشد که با اتخاذ تمهیدات مناسب قبل از عمل و مانیتورینگ دقیق بیماران بعد از عمل می توان این عوارض را به حداقل کاهش داد. کلیدواژه ها: عوارض پیوند عروق کرونر شیوع فصلنامه علمی دانشکده علوم پزشکی تربت حیدریه دوره اول شماره 1 بهار

2 مقدمه بیماري شریان کرونر شایع ترین اختلالات قلبی می باشد که شایع ترین علت مرگ و میر در کشورهاي توسعه یافته می باشد (4,1). این بیماري از شایع ترین بیماریهاي جوامع انسانی بوده و سالانه باعث مرگ هزاران نفر می گردد. درمان و کنترل این بیماري و از کار افتادگی ناشی از آن هزینه زیادي را به افراد و جامعه تحمیل می نماید (7,5 ). بر اساس نتایج پژوهش هاي انجام شده در ایران مرگ و میر ناشی از این بیماري در ایران متا سفانه بالا بوده. به گونه اي که اولین علت و مرگ و میر در ایران را تشکیل میدهد ; به عبارت دیگر در کشور بیماري هاي قلبی با بیش از %35 قبل از سوانح و حوادث و سرطان ها شایع ترین علت مرگ و میر می باشد (8). بیماري عروق کرونر به تنگی یا انسداد تمام یا قسمتی از مجرا ي عروق کرونر بدنبال آترواسکلروز اسپاسم و یا وجود لخته اطلاق می گردد. در این بیماري شریان مبتلا نمی تواند نیاز تغذیه اي عضله میوکارد به اکسیژن را تا مین نماید که نتیجه آن آنژین صدري و سکته قلبی خواهد بود (9). 1 CABG نوعی درمان جراحی عروق کرونر بوده که طی آن شریان کرونر گرفتار از طریق پیوند ورید هایی که از سافن برداشته می شود بین قسمت قبل از تنگی شریان با قسمت بعد از تنگی یک راه فرعی ایجاد شده که از این طریق جریان خون کرونر افزایش یابد و یا اینکه از طریق پیوند بین شریان پستانی داخلی و شریان کرونر سعی می شود پرفیوژن مجدد در شریان کرونر بر قرار گردد (10). این روش جراحی روش مو ثري به منظور کاهش و یا رفع کامل علاي م آنژین صدري می باشد. به عبارت دیگر درمان جراحی یکی از روش هاي ارتقاء کیفیت درمان بوده که منجر به کاهش موربیدیتی و مورتالیتی می گردد (12). با توجه به اینکه اتخاذ شیوه درمانی تابع شرایط و امکانات تخصصی تجهیزات بیمارستانی پزشک کادر پرستاري و شرایط بیمار می باشد با این وجود روش تهاجمی و پر هزینه پیوند شریان کرونر که یک روش مو ثر و مفید می باشد. ممکن است عوارض و مشکلاتی را بدنبال داشته باشد که درپژوهش هاي مختلف اعلام گردیده است. با توجه به اینکه بیمارستان موسی بن جعفر (ع) مشهد از مراکز اولیه و مهم جراحی قلب در مشهد می باشد و بیماران متعددي از استانهاي مجاور (شرق و شمال شرق کشور) به این مرکز ارجاع داده می شود و اکثر اساتید و هیا ت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این مرکز مشغول به فعالیت می باشند لذا مطالعه اي با هدف تعیین و ارزیابی عوارض ناشی از جراحی پیوند شریان کرونر در این مرکز انجام شده. روش بررسی این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده که در آن پرونده 1000 بیم ار م ورد بررس ی و مطالع ه ق رار گرف ت. اب زار گرد آوري داده ها پرسش نامه بوده که شامل دو بخش می باشد: بخش اول شامل اطلاعات دموگرافیک و ریسک فاکتور ها شامل اختلالات ریتم سکته مغزي اعتیاد به مواد مخدر و بیماري هاي زمینه اي هیپر لیپیدمی سیگاري دیابت ملیتوس انفارکتوس قلبی نارساي ی کلیه اختلالات انعقادي پر فشاري خون مو ثر در بروز عوارض بعد از عمل جراحی بوده است. بخش دوم مربوط به عوارض احتمالی بدنبال پیوند عروق کرونر شامل - خونریزي عفونت زخم ایلي وس پارالیتیک نارساي ی قلبی اریتمی قلبی انفارکتوس قلبی ایست قلبی زخم بستر و پنوموتوراکس می باشد. خونریزي در صورتی که میزان در ناژ و خونریزي مجموعا 1000 میلی متر بوده خونریزي محسوب می شده است. (هر ساعت 400 میلی لیتر - یا سه ساعت اول بعد هر عمل هرساعت 200 میلی لیتر) یافته ها نتایج پژوهش نشان داده که (%27) مدد جویان مو نث و (%73) مدد جویان مذکر بودند. میانگین سنی بیماران 1- coronary artery bypass graft surgery 60

3 فصلنامه علمی دانشکده علوم پزشکی تربت حیدریه 56/6+10/2 سال با حداقل سن 36 ساله و حداکثر 82 ساله بود. فاکتور خطر اختلالات قلبی عروقی و تا ثیر گذار بر میزان بروز عوارض بعد از عمل جراحی عروق کرونر شامل هیپرلپیدمی %45/3 سیگاري %32/2 دیابت ملیتوس %31 دوره اول شماره 1 بهار 1392 انف ارکتوس قلبی %31 نارساي ی کلیه %11/6 اختلالات انعقادي %0/08 پر فشاري خون %43/5 اختلالات ریتم قلبی %9/3 بوده است (نمودار 1) % 45.00% %45.30 % % 35.00% 30.00% %32.20 % 31 % % 20.00% 15.00% 10.00% %11.60 % % 0.00% %0.08 نمودار 1: توزیع فراوانی نسبی ریسک فاکتوز هاي قلبی عروقی این مطالعه نشان داد که میزان شیوع عوارض بترتیب عبارت بودند از دیس ریتمی ( 31/6 %) عوارض کلیوي ( 15/8 %) عوارض ریوي ( 8/2 %) خونریزي (%5/8) ایست قلبی (%1/9). عوارض مغزي ( 2/8 %) نارساي ی احتقانی قلب ( 1/5 %) انفار کتوس قلبی ( 1/2 %) عفونت زخم ( 4 %) ترومبوز وریدهاي عمقی ( 0/02 %) مرگ و میر (%0/07). (نمودار 2) خونریزي نارسایی انفارکتوس ایست قلبی احتقانی قبی قلب رگ و میر عفونت زخم عوارض کلیوي عوارض مغزي عوارض ریوي ترمبوز ورید هاي عمقی دیس ریتمی نمودار 2 : توزیع فراوانی نسبی عوارض بعد از C A B G 61

4 بحث و نتیجه گیري میانگین سنی بیماران در این مطالعه 58/6+10/2 سال بوده که در مقایسه با پژوهش مشابه در داخل کشور از جمله پژوهش باباتبار و همکاران در بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بقیته اله(عج) انجام داده مشابه بوده اما با پژوهشی که رسولی نژاد و همکاران بر روي بیماران بستري در بخش CCU بیمارستان شهید بهشتی کاشان (60+11/8) و یا مطالعه باندولیرو پرسمن و همکاران (2002) بر روي بیماران عروق کرونر حدود 12-6 سال جوانتر بوده است.(17,16) این مطالعه نشان داد نارساي ی احتقانی قلب به عنوان یکی از عوارض بعد از عمل جراحی کرونر %1/5 بوده که این عارضه در مطالعه (2004) jar vinen که بر روي 1131 بیمار انجام شده (%8/9) و در مطالعه %6/8 Cleveland و در مطالعه بابا تبار و همکاران تهران سال %1/5 90 گزارش شده است (19,18). ایست قلبی در این مطالعه %1/9 بوده که در مطالعه باباتبار و همکاران %2 گزارش شده در تحقیقات ARANKI و همکاران و Cleveland تقریبا مشابه می باشد (20). خونریزي بعد از عمل %4/5 بوده که در مطالعه Bundolier در سال 2002 و %3 pressman گزارش شده بود (17,16) ودر مطالعه باباتبار و همکاران در تهران در سال (%6) 1390 گزارش شده است. دلیل این اختلاف در میزان عوارض در کشور ما نسبت به مطالعات خارجی تفاوت تکینک جراحی زمان پمپ تایم وجود اعمال جراحی اورژانس در این مطالعه می باشد که می توان این مشکل را با بهبود و اصلاح روش ها و تکنیک هاي جراحی کنترل دقیق محل هاي خونریزي در حین عمل کاهش زمان پمپ درمان اختلالات انعقادي قبل از عمل جراحی قطع مصرف دارو هاي انتی کواگولانت چند روز قبل از عمل جراحی با نظر پزشک معالج به حداقل رساند. انفارکتوس حاد قلبی بعد از پیوند عروق کرونر در این مطالعه % 1/2 بوده که با مطالعات انجام شده توسط Bandolier و باباتبار هم خوانی دارد (30,16). فیبریلاسیون دهلیزي با %31/4 بیشترین عارضه بوده این عارضه در تحقیقات انجام شده باباتبار و همکاران %31/3 maisel Moher و همکاران %38 Marja و همکاران %41 و همکاران %46 گزارش شده است (30,23,21 ( که تقریبا با سایر تحقیقات تقریبا مشابه می باشد. بالا بودن شیوع این عارضه میتوان ناشی از دستکاري عضله قلب و سیستم هدایتی اختلالات الکترولیتی حین و بعد از عمل دستگاه پمپ قلب و ریه مصنوعی و... اشاره نمود که این عارضه را نیز میتوان با اصلاح الکترولیت ها قبل از عمل حین و بعد از عمل مونیتورینگ بررسی فونکسیون کلیه بعد از عمل و تجویز پروفیلاکسی بتابلوکر ها و یا آنتی آریتمی ها تا حد امکان کنترل نمود. عفونت ناحیه عمل در این مطالعه %0/04 بوده و در مطالعه باباتبار و همکاران %0/05 پژوهش عمران %0/047 و در مطالعه sop-tah و همکاران %0/2/5 اعلام شده است.(28,27) میزان مرگ و میر در این مطالعه %0/07 بوده که از سایر مطالعات انجام شده در ایران و سایر کشور ها کمتر می باشد. تشکر و قدردانی از کلیه کسانی که در انجام این تحقیق با پژوهشگران همکاري داشته اند کمال تشکر و قدردانی به عمل می آید. Refrences: 1- nezafati M. new cares in thorax and heart.tehran: hamdel publication; 2007.(Persian) 2- Smelzer S, branda B, Hinkel J, chuber K. Brunnerand sudarth internal surgical nursing; heart and 3- Link N, Tonner M. Coronary Artery Disease: Epidemiology and diagnosis. West j Med.2001;174: Keil U. the wordwide WHO MONICA project :Results and Perspectives. Gesund heit Swesen. 2005; 67:

5 5- A Filetcher GF, oken KR, Safford RE. Comprehensive rehabilitation of patients with coronary Artery Disease. Braunwald E, Zips DP, Libby P. heart disease, A text book of cardiovascular medicine 2001; 6(2): mancini Mc, Cush EM, Sweat man K, Dansby J. Coronary artery bypass surgery, Are Outcomes Influenced by Demogheraphics or ability to pay. Ann surg 2001; 233(5): Fuster U,Alexander RW, Orouke Ra.Hursts the heart, wenger NK. Rehabilitation of the patient with Coronary Heart Disease. 10 th edition Mcgrow _ Hill professional publish 2000; 2: Rahmanh R. Cardiac Intensive Care Unite CCU. Tehren: Taimorzadeh publication; 2002: Hatchett Richard and Thompson David. Cardiac Nursing. Churchill Livingstone Jamieson Meredith. Factors, Influencing Health Related Quality of life in Cardiac Rehabilitation Patient Progressing. Cardiovascular Nursing 2002,17(3): Connel M. Self Care is Hairpain hndigent patients with heart falure. Eur J Cardiovasc Nurs. 2008; 23(3): Brunner LSH, Suddarth DS. Text book of Medical Surgery Nursing: Cardiovascular. Gavari D, Kaffashi J [translators].tehran: Boshra: Finke Meier Betsy. Cardiothoracic Surgical Nursing. Edition, Lippincott 2000; Rasoolinaghad SA, Vakili H. the relationship between BMI and Cardiovascular Risk Factors. Tehran: Pagohandeh! 2001; 9: Cao J, Savage P, Brochu M, Ades P. Prevalence of Lipid- Lowering Therapy at Cadiac Rehabilitation Entry: 2000 Vresus J cardiopulm Rehabit 2002; 22(2): Bandolier Library. CABG Mortality by sex and age. Circulation 2002; Priesman S, Kogan A Itzkovsky K, Leikin G, Raanani E.Modified Thromboelastography Evaluation of Platelet Dysfunction in patients Undergoing Coronary Artery Surgery. Eur J Cardiothorac Surg, 2010 Jun;37 (6): Jarvinen, otso. Improved Health Related Quality of life after Coronary Artery Bypass Grafting is unrelated to Use of Cardiopulmonary Bypass. Worlld Jourrnal of Surgery 2004; 28(10). 19- Joseph C. Cleveland, Jr,Md. The Annals of thoracic Surgery. Ann Thorac surg 2001; 72: Aranki et al. After Coronary Artery surgery current trends and impact on hospital resources. Circulation,2003;94(3): Moher R, Smolin sky A, goor DA, Prevention of supraventricular tachyarrhythmia with low dose propranolol after coronary bbypass. Journal of throcic and cardiovascular surgery 1999; 81(6): Marja Hynninen, MD,Michael A.Borger,MD. The effect of insulin Quadriplegias on atrial fibrillation after high risk coronary bypass surgery : A double Blinded, Randomized, controlled trial. Anesth analg 2001; 92: Maisel WH,Rawn JD, Stevenson WG. Atrial Fibrilation after cardiac surgery. Ann intern med 2001; 135: El-Haddad MA, Zalawadiya SK, Awdallah H, sabet S, El- Haddad HA, Mostafa A,Rashed A, El- Naggar W, Farag N, Saleb MA, Jcob S. role of irbesartan in prevention of post-coronary artery bypass graft atrial fibrillation.am Jcardiovasc drugs, 2011 Aug 1;11(4): Mirhosseini SJ, Forouzannia SK, Sayeh AH, Sanatkar M. Effect of prophylactic low dose of methylprednisolone on postoperative new atrial fibrillation and early complications in patients with severe LV Dysfuncction undergoing elective off-pump coronary artery bypass surgery. Acta Med Iran,2011;49(5):

6 26- Zebis LR, Christensen TD, Kristiansen IS, Hjortdal VE. Amiodarone cost effectiveness in preventing atrial fibrillation after coronary artery bypass graft surgery. Ann thorac surg, 2008 Jan; 85(1): Abbas Salehi omran et al. superficial and deep sternal wound infection after more than 9000 coronary artery bypass graft ( CABG): incidence, risk factors and mortality. BMC infectiouns diseases, 2007; 7: Softah A, Bedard A, Hendry P: wound infection in cardiac surgery. Annals of saudi medicine, 2002; 22: Mastoraki E,Michalopoulos A,Kriaras I, Mouchtouri E, Falagas ME,Kkaratza D, Geroulanos S. incidence of postoperative infections in patients undergoing coronary artery bypass grafting surgery receiving antimicrobial prophylaxis with original and generic cefuroxime. J infect, 2008 Jan; 56(1): Epub 2007 Nov zhou ZJ, Zheng YL,Hu YH. Effect and cost of perioperative use of antibioties in coronary artery bypass grafting: a randomized controlled study. Chin Med (engl).2011 Mar; 124(5): andreasen JJ, Dethlefsen C,Modrau IS, Baech J, Schonheyder HC, Moeller JK, Johnsen SP: North-west Denmark transfusion study group. Storage time of 32-allogeneic red blood cells is associated with risk of severe postoperative infection after coronary artery bypass grafting. Eur J Cardiothorac surg.2011 Mar: 39(3): Epub 2010 Aug Teshima H, Kawano H, Kashiki H, Nakamura K, Imada T, Oda T, Aoyagi S. A new hydrocolloid dressing prevents surgical site infection of median sternotomy wounds. Surg today. 2009; 39(10): Epub 2009 Sep M.C Engoren, RH. Habib, A. zacharias, T.A. schwann, C,J. riordan and S.J. durham, Effect of blood transfusion on long tern survival after cardiac operation.ann thorac surg, 2002; 74: (2002), pp C.G.Kock, L.Li, D.I. sessler, P.figueroa,G.A hoeltge, T. Mmihaljevic and E.H. blackstone, duration of red-cell storage and complications after cardiac surgery. N Engi J Med, 2008; 358: B.H Scott, F.C. Seifert and R. Grimson, blood transfusion is associated with increased resource utilisation, Morbidity and mortality in cardiac surgery. Ann card anaesth, 2008; 11:

7 Mortality and Morbidity Followed Coronary Artery Bypass Surgery Hasanzadeh M 1, Sabzevari A 2, Vahedian M 3 1. Corresponding author: MSc in Nursing,Faculty Member at Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences, Torbat Heydariyeh,Iran. Tel: M_Hassanzadeh T@yahoo.com 2- MD, Fellowship in Heart Surgery, Associate professor at Mashhad University of Medical Sciences 3- MDS in Anesthesiology, Faculty Member at Torbate Heydarieye Faculty of Medical Sciences Abstract Background: Due to rises in number of peoples with coronary artery diseases, Coronary Artery bypass surgery is considered as one of the most effective treatment methods. In most of cases, adverse events and beside effects is not ignorable. This study was aimed to determine the post-cabg surgery complications in one public hospital during a range of ten years. Methods: A cross-sectional study conducted on 600 patients underwent CABG surgery during in one hospital of Mashhad. Patients medical records were reviewed for cases of mortality, postoperative bleeding, cerebral complications, congestive heart failure, cardiac arrest, myocardial infarction, pulmonary complications and atrial fibrillation were surveyed. Data were analyzed and interpreted using SPSS descriptive statistics. Results: According to the findings of this study; the mean age of patient underwent this surgery (CABG) was 56/6 ±10/2 years and most of patients (73%) were male. The highest complication rate of 31/6% was related to post operation atrial fibrillation and the lowest rate of 0.3% was related to deep vein thrombosis. Death following surgery was reported for 1/6% of patients. Conclusion: coronary artery bypasses surgery in one of the proper options, and indeed the final one, in treatment of coronary artery disease. Like other invasive treatments, this method may be associated with adverse events and complications. Proper treatment management and monitoring procedures can lead to decreases in adverse events. Keywords: complications, Coronary Artery Bypass, Incidence 65